GALSİAD 1. Türkiye Alüminyum Bilim Sanayi Çalışma Grubu Toplantısı Gerçekleştirildi

GALSİAD, 1.Türkiye Alüminyum Bilim Sanayi Çalışma Grubu toplantısı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan üst düzey isimler, akademisyenler ile sektörün önde gelenlerini buluşturdu.

Dilovası Sima Alüminyum Tesisleri’nde düzenlenen toplantıda, alüminyum sektörünün sorunları ve çözüm önerileri ele alındı. Toplantı aracılığıyla ilk defa tüm sanayi sektörlerini temsilen sanayiciler, akademisyenler ve bakanlık yetkililerinin bir araya geldiği bir çalışma grubu oluşturuldu.

 

 

1. Türkiye Alüminyum Bilim Sanayi Çalışma Grubu Toplantısı, GALSİAD (Girişimci Alüminyum Sanayici ve İş İnsanları Derneği) Yönetim Kurulu Başkanı Celalettin KIRBOZ’un açılış konuşmasıyla başladı. KIRBOZ, “Alüminyum sektörünün genel sorunlarını çözebilmek sürecin profesyonelleşmesi, Ar-Ge ve inovasyon tarafında olan eksikliklerin desteklenmesi hedefimiz. 8 milyar dolar hammadde ve katma değer konularında desteklerin talebi, dernek olarak aldığımız kararlar. Özellikle Yeşil Mutabakat ve seconder son dönem bakanlık kontrolünde alüminyum ihtisas istemler doğrultusunda yapılan çalışmalar, alüminyum sektörünün ihracatına önerme olarak Türkiye Alüminyum Federasyonu kurulması, Çin’in ambargo politikasından dolayı yaşadığımız soruna çözüm olması açısından kendi makina ve ekipmanlarımızı yapabilir hale gelmemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Katma Değerli Üretim Vurgusu

1.Türkiye Alüminyum Bilim Sanayi Çalışma Grubu Toplantısı’nda konuşan GALSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı ve Seykoç Alüminyum – Sima Alüminyum Yönetim Kurulu Başkanı Murat ÇIĞLI, ”Mustafa Kemal Atatürk’ün “Umutsuz durumlar yoktur, umutsuz insanlar vardır, ben hiçbir zaman umudumu kaybetmedim” sözünü referans alarak sektördeki her konuda değişim ve gelişimin yapılması için umudunu yitirmediğini belirtti. 2000 yılında şirket kuruluşunda yaptığı görüşmelerde birçok şirketin alaşımlı alüminyumdan haberdar olmadığını, bu durumun sektör paydaşları ve akademisyenler sayesinde değiştiğini ve bu bilinmeyen seviyenin azaldığını vurgulayarak ihracat ve savunma sanayideki rakamsal verileri açıkladı. Konuşmasını sektörde ortak paydaşlar ile çalışarak katma değerli üretim yapabilmeyi dileyerek tamamladı.

Türkiye Alüminyum İhtiyacının %70’ini Karşılıyor

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Ana Metal Daire Başkanı Ümit Yasin GÜVEN, toplantıda gerçekleştirdiği sunum sırasında, “Alüminyum sanayisinde ülke olarak iyi durumda olduğumuz, çok iyi bir işleyici olduğumuz aşikâr. %70 oranında ihtiyacı karşılıyoruz. Dünya boksit üretimi 390 milyon ton fakat sadece boksit üretimi yeterli değil, giderek artan seviye ikincil alüminyum geri dönüşüm oranı %38 oranında. Büyük kısmını %5 oranla içecek kutuları oluşturuyor. AB tarafından talep edilen ihtiyaç oranının çok daha fazla üzerindeyiz, sektörde 3. sıradayız. 5,1 milyar dolar ihracatımız var fakat hammadde tedarikini güvence altına alamadığımız sürece olumlu yönde bir aksiyon alınamayacaktır. Dış ticaret sisteminde 10. ithalat ülkesiyiz, 16-18 sıralardan yükselme gösterdik. %40 oranında katma değer oluşturuyoruz, savunma alanında karşıladığımız çalıma etkisi büyük” dedi.

Hammadde Üretimine Dikkat Çekildi

Türkiye’nin girdi yönünden zenginliği varken hammadde üretmesi gerektiğini kaydeden Ümit Yasin GÜVEN, sözlerini şöyle sürdürdü: “AB ülkeleri Rusya’dan alınan hammaddeyi kabul etmiyor. Çin, boksit rezervi çok fazla olduğu için yükselişte. Ucuz enerji kaynağı sağlayabilirsek daha fazla kapasitemiz artacak. Yeşil Mutabakat ürün deklaresinde AB’nin yeni büyüme stratejisi 11 Aralık 2019 tarihinde açıklanmış, 2050 yılında dünyanın nötr kıtası olma hedefine doğru ilerliyor. Çevre hepimiz için önemli. Karbon kaçağını engelleyip emisyon ticaret sistemini (ETS) devreye alıp kendi ülkemizde ETS’yi kurabilirsek sektördeki iyileştirmemiz olacak. Karbon kaçağı ile İlgili düzenleme yapan üreticiler için yapılan ihracat ve ithalat üzerine 90-100 euro vergi uygulanıyor. 2053 yılında 0 karbon taahhüdünde bulunduk. Karbon salınımı politikası ile ilgili çoğunluk salınım Çin tarafından yapılıyor. Amaç 17 ton oranını %85 azaltarak daha iyi bir işleyiş ve geri dönüşüm sağlamak. Türkiye alüminyum sektörü ihracat pazarının %57’den fazlasını AB ülkeleri oluşturmakta. Hidrojen doğalgaza ikame olarak kullanılabilir, emisyon oranı %0.  EBRD Avrupa Kalkınma Bankası sektör için bir yol haritası oluşturmuş. Kullanılacak makinaların döküm sistemi ile oluşturulması önerisi önemli. Alüminyum sektöründeki makinaların alaşım olarak dökülüp kullanılması desteği, Çin’in ambargo uygulama politikasında yapmış olduğu bir hareket. Bizim kendi makine ve ekipmanlarımızı yapabilir hale gelmemiz gerekiyor.”

Sektörün Yol Haritasında Hidrojenin Önemi

Hidrojenin doğalgaza ikame olarak kullanılabileceğine dikkat çeken ALUTEAM Müdürü Dr. Ebubekir KOÇ, şunları söyledi: “Hidrojenin emisyonu %0. EBRD Avrupa Kalkınma Bankası sektör için bir yol haritası oluşturmuş. 4\3 10\15 sistemi ile ilgili bilgilendirme yapıldı. Hem akademik çalışmalar hem de gelişim ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Malzeme karakterizasyonu konusunda bir altyapı, ALUTEAM’de oluşturuluyor. Burası kendi özel alanımız değil. Ortak bir laboratuvar. Erasmus Plus Projesi Mesleki Eğitim Programı, Milli Eğitim Bakanlığı ile ilgili yapılacak görüşmede gündeme geliyor. Hem akademisyen hem sanayici gruptan müfredat desteği alınıyor. Savunma tarafında ilgili tedarik süreçlerine entegrasyon sağlama amaçları var. Sayısal olarak yüksek orandayız, fakat katma değer olarak kg bazında sektörde düşüklük olduğunu biliyoruz.”

Yeşil Enerji Vurgusu

Yeşil enerjinin artırılması ve karbon salınımının azaltılmasının nihai hedef olduğunu kaydeden Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Başkanı Prof. Dr. Fevzi YILMAZ, “Savaş sonrası ekonomi bülteninde yeşil metaller tahmini 2040 projesi olarak yer alıyor.  Aslında bakırın oksitlenmesi ile yeşile dönük renk almasını zararlı olduğunu bildiğimiz için değil, çevreci tutum içerisinde yeşil metaller olarak düşünmeliyiz. Hedefleri gerçekleştirmek adına yatırımları da takip etmemiz gerekir. 2050’de karbon nötr olacaksa eğer %70 oranında elektrik enerjisinin karbon salınımsız doğal yollardan sağlanması gerekmektedir. Fosil yakıtlar zararı ile ilgili önermemiz bulunuyor. Bu noktada değişen madde ve malzemelerle oyuncu değişiklikleri yaşanıyor. Çin’in belirleyici ülke olduğunu biliyoruz” dedi.

Teknoloji Yol Haritası

TUSAŞ’ın milletin ve devletin şirketi olarak 20 yıldır farklı malzemeler üzerinde şekillendirme alanında çalıştığını vurgulayan TUSAŞ Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Fahrettin ÖZTÜRK, “Havacılık alüminyum olmadan, alüminyum havacılık olmadan olmaz. İkisini bir arada anmalıyız. Bu alanda çok çalışmalar yapılıyor, tabi ki dışa bağlılığı çözmek için çok mücadele vermek gerekiyor. Uzun yıllar mücadele edersek çalışırsak nerelere geliriz, nasıl daha iyi oluruz hedeflerimiz arasında olacak” dedi.

İnsan Kaynağı, Teknoloji ve Eğitim

Türk havacılık sektörünün tarihinin Osmanlı’nın son dönemlerine dayandığını ifade eden   Fahrettin ÖZTÜRK, şöyle devam etti: “1924’te Vecihi Hürkuş, 1925’te TOMTAŞ, 1926’da Eskişehir Teyyare, 1936’da Nuri Demirdağ, 1941 THK kuruluyor. 28 Haziran 1973’te Kıbrıs’ın zor günlerinde ambargolar ekonomik sıkıntılara rağmen TUSAŞ kuruluyor. Turgut Özal döneminde savaş uçağı olacaksa Türkiye’de olunmalı diye düşünüyor. Bu nedenle “montaj her şeydir” sloganı belirleniyor. 2005 yılına kadar 25 yıl dolmadan Türk havacılık ve uzay şirketi, barakadan 640.000 m2 alana dönüşüyor. Amacımız, vizyonumuz dünya markası havacılık şirketi olmak. Ülkemizi güçlü ve tam bağımsız kılmak için çalışmalıyız. Paydaşlarımızın çok özverili çalışmaları var. Birçok ülkenin cesaret edemediği çalışmalar yapıyoruz. İlk Türk jeti Hürjet’in yapım aşamasında millileşmek istiyorsak Ar-Ge ve teknoloji transferinde bütçeyi kısmamamız gerekiyor. Bazı ambargolar uygulanıyor, parça malzeme konusunda kamera verilmiyor. İleri teknoloji konularında her alanda çalışmamız gerekiyor. Malzeme tedariki sıkıntısı var, insan kaynağı bile yetersiz kalabiliyor. Patent konusu önemli nokta! İnsan kaynağı yetiştirme, teknoloji öğrenme, rekabetçi teknolojilere yönelim, teknoloji yol haritası, alt yüklenici geliştirme kendi bilgilerimizi harmanlayarak, özgün ürünleri tasarlama üretme kabiliyeti geliştirdik. Örneğin F35, 26 yıldır geliştirilmekte. En önemli nokta bir ekosistem olduğunu idrak edip, birlikte çalışıp üreterek verimli olabileceğimizi öğrenmemiz gerekiyor. İnsan kaynağı yetiştirme, teknoloji öğrenme, rekabetçi teknolojilere yönelim, teknoloji yol haritası, alt yüklenici geliştirme, eğitim ve bilgilendirme çok önemli.”

İhracata Dikkat Çekildi

Alüminyum sektöründe ihracatın artmasının gerektiğini kaydeden ODTÜ’den Prof. Dr. Ali KALKANLI, “En önemli nokta el emeği deposu! Maalesef alüminyum sektörü olmamıza rağmen el emeği depolarımız yok, mevzuat yetersizliğinden dolayı tamamlanamayan bir süreç. Özellikle GALSİAD’ın katkılarıyla da yapılan olumlu çalışmalar var. SİMA olarak tesis yöneticilerimiz Murat ÇIĞLI ve Celalettin KIRBOZ’a teşekkürlerimi sunuyorum” diyerek 4 yıl önce rapor sunulduğunda verilen “Rapor değil, hareket zamanı mesajını hatırlattı. Prof. Dr. Ali KALKANLI, enerji noktasında sektör olarak uygun ve ucuz enerjiyi elde etmeliyiz mesajını vererek “Nükleer tesisi oluşturmamız gerekiyor, enerji maliyetinden dolayı olan yeraltı kaynaklarını da maalesef işleyemiyoruz, destek yetersizliği bizi caydırmamalı, biz inandıktan sonra her şeyi yapabiliriz” dedi.

Sektör İçin 3 Altın Kural

Prof. Dr. Ali KALKANLI, GALSİAD’ın çalışmalarına ilişkin şu değerlendirmede bulundu: “Atak helikopterinde magnezyumu ile alakalı çalışma iyi bir yere varıyor. Ortak bir amaç etrafında el ele tutuşup üstesinden gelemeyeceğimiz hiçbir şey yok. Magnezyum ile alakalı hedefimize birlikte çözüm aramamız gerekiyor. Kim, nerede ne yapıyor, haberimiz olmalı. Birinci kural envanter, data verileri olmalı. İkinci kural, iş bölümü. Herkesin beraber çalışması lazım. Öngörülebilir çalışmalara severek destek olabilirim. Sanayi ve üniversitelerin beraber çalışmasına, patent gibi haklardan da feragat ederek mutlaka destek olacağım. Çünkü doğru olan bu. Bazı firmaların bilgi veya paylaşım yapmamasına saygı duyuyorum. Bilgi, kalıp tasarımı, alt yapı gibi nitelikleri olup da çalışmalar için izin verilmemesine, birlikte çalışma taraftarı olmayanlara üzülüyorum. Çünkü üçüncü kural birlikte çalışmak.”

Teknolojinin Önemi Vurgulandı

Gelişen teknolojiyle alüminyumun ulaştığı son noktayı tanımlayan Antalya Bilim Üniversitesi’nden Dr. Ali Cem BAŞARIR, “Var olan sistemde biz de teknolojik cihazlar gibi sensörler ile hareket ediyoruz. Yön bulma, yer öğrenme trafikte yol izleme gibi konularda teknolojiden aldığımız destek büyük. Işık ve ısı geçirgenlikleriyle alüminyumun içecek kutuları, ambalajlarda kullanımı giderek daha önemli hale geldi. Her alüminyum üründen yapılacak iş modelleri geliştirmemiz gerekiyor” dedi. Sakarya Üniversitesi’nden Doç. Dr. Garip ERDOĞAN ise “Somut öneriler olması adına Ar-Ge tarafında alaşım geliştirme yaklaşımı var” dedi.

Sektörden Örnekler Verildi

PMS Alüminyum firmasından Rasim ERDOĞAN, konuşmasında şunları söyledi: “Alüminyum hammadde, sektördeki satılan mal maliyeti %75 oranında karlı ve ihracata dönük. Sektör Novalis firması vizyonunu referans almalı. Firma sattığı malı geri dönüşümden üretip satarak gelişmeyi hedeflemiş ve gerçekleştirmiş. Geri kazanım şirketlerini birleştirdi ve alaşım çeşitlerini artırdı. Peki biz neden geri kazanımlı çalışma sağlayamıyoruz? Normlarda yazan alaşımlara bağlı kalmadan hidro alüminyum elementler, alt kırılımda en az 20 ürün var. Örneğin mutfak folyosu, ambalaj folyosu gibi prosesleri geliştirmek için çalışmaları var. Kendi alaşımlarını üretmeye çalışmak ve maliyetleri aşağı çekmek, girdi hammadde olarak neler gerekli ve neleri değiştirebiliriz bunlar önemli.”

Sektöre Destek Açıklamaları

Emre BİLGİN ile Fatih KARAKABAK, Kardökmak firmasını temsilen sektöre destek olmak yönünde açıklamalarda bulundu. Kardemir A.Ş. ortak iştirak döküm fabrikaları olarak 200 ton kapasiteyle faaliyet gösteriyor. Makina atölyelerinde 4 adet cihaz var dik torna, yatay torna, CNC, cihazları bulunuyor. Fatih KARAKABAK, konuşmasında fabrikanın dik ve yatay torna kapasitesi ile dizayn ve döküm çalışmaları hakkında bilgilendirmede bulundu.

Enerji Fiyat ve Desteği Beklentisi

Alüminyum sektörünü üretim ve ticari faaliyetler açısından ele alan Glencore İstanbul firmasından Artun TÜTÜNCÜOĞLU, “Türkiye alüminyum tüketiminde ileri seviyede, fakat üretim olarak yetersiz kalıyor. Yetersiz kalma sebebi enerji kaynakları azlığı, hatta pahalılığı. Ya üretmeyeceğiz ya da enerji fiyat veya desteğini sağlayabilmeliyiz. Bu sorunun üretim kısmında uzun vadeli çözüm olması için çözülmesi gerekiyor 20 yıldır sektördeyim, hiçbir zaman kısıtlama veya malzeme sıkıntısı yaşamadım. Bugün malzemelerin Türkiye’ye diğer ülkelerden aynı maliyetlerle gelmesi lazım. Dünyada fiyat 3 ise Türkiye 2’ye alamaz, malzeme bulunabilirliği anlamında sıkıntı yaşamaz” dedi.

Alüminyuma Bilimin Rehberliği Kazandırılmalı

Türkiye’nin dünyanın en büyük 3. hammadde kaynağına sahip olduğunu vurgulayan Anno Metal firmasından Kazım SERİNDAĞ, “10-11 firma, 2000 ton üretirken bugün bu rakam 6000 ton olarak kayıtlara geçmiş. Türkiye hammadde kaynaklarında şu an iyi bir noktada fakat daha çok yol almamız gerekiyor. Sektör çok emektar ve zorlu bir süreçten geçiyor. Renkli metaller ile ilgili eğitim verilmesi önemli. Bu noktada bir fakülte kurulması en büyük arzumuz.  Alüminyumun yerine koyulacak bir başka şey yok. Yaşam seviyesi ile doğru orantılı olarak geri dönüşüm miktarı artıyor. Geri dönüştürülecek malzemelerin kullanılması çözüm olacak. Alüminyuma bilimin rehberliği kazandırılmalı” önerisinde bulundu

Magnezyum Alüminyuma Alternatif mi?

Alüminyumun alternatifi magnezyuma değinen Sakarya Üniversitesi’nden Prof. Dr. Süleyman Can KURNAZ, “Magnezyum alüminyuma alternatif olabilir mi diye çalışmalar yapılıyor.  Tehlikeli bir madde ancak özellikle havacılık sanayide hafifliği avantaj olan uygun bir malzeme. Ticari anlamda büyük bir kapasitesi yok. Alüminyum kadar yeryüzünde bulunmasa bile alüminyuma oranla daha hafif ve en çok Çin bu kullanımı yapıyor. Isıl işlem ve benzeri çalışmalar ile çelik kadar dayanıklı malzeme haline geliyor. En çok Japonya çalışma ve kullanım yapıyor. Yanıcı özelliğinden dolayı havacılık sanayide kullanımına tereddüt edilse de yanmayan magnezyum üretimi çalışmaları yapılıyor”

Tedarik Haritası Oluşturulması Önerisi

Yılmaz Makina firmasından Bedrettin AYVERDİ, 230 kişi ile faaliyet gösterdiklerini, yaşam alanlarının PVC ve alüminyum kısımları üzerine çalıştıklarını belirtti. Bedrettin AYVERDİ, “Profil bazında üretim yapıyoruz. Alüminyum alanındaki çalışmalarımda kum döküm, sifero niteliklerini inceleme şansım oldu. Sektörel anlamda tedarik haritası oluşturulması gerekiyor. Birbirimizden haberdar olarak çalışırsak verimli sonuçlar alabiliriz” dedi.

Aselsan’dan Örnek Verdi

Aselsan Metalurji Mühendisi Kadir ÇITAK, Aselsan’daki alüminyum vakum sistemleri ile ilgili çalışmalarını ve örneklemelerini anlattı. Kadir ÇITAK, antenlerin üzerindeki pürüz ve benzeri görsel eksikliğinin ve görünümünün düzgünleştirilmesi adına alınan desteklere değinerek radar ve antenler olmak üzere tüm haberleşme sisteminde gerçekleştirdiği çalışmalarını aktardı.

GALSİAD İcra Kurulu Başkanı Ali BAKANER: Sektör ile ilgili çok yakında müjdeleri olduğunu ileterek detaylarını önümüzdeki günlerde ileteceğini açıkladı.

Alüminyum Bilim Sanayi Çalışma Grubu Toplantısı’nın önümüzdeki aylarda daha geniş çerçevede tüm sektörün katılımıyla gerçekleşmesi planlanıyor. 

GALSİAD’s 1st Turkey Aluminum Science Industry Working Group Meeting was held.

GALSİAD brought together senior figures from the Ministry of Industry and Technology, academicians and industry leaders at the 1st Turkey Aluminum Science Industry Working Group Meeting. At the meeting held in Dilovası Sima Aluminum Facilities, the problems and solution proposals of the aluminum sector were discussed. For the first time, a working group representing all industrial sectors was formed through the meeting, bringing together industrialists, academics and ministry officials.